Polskie cechy i znaki probiercze
W Polsce obowiązuje prawo probiercze (ustawa z dnia 3 kwietnia 1993 r.), co oznacza, że wyroby przeznaczone do handlu, podlegają obowiązkowi badania i cechowania przez specjalne organy probiercze.
Wszystkie wyroby z metali szlachetnych, po uprzednim badaniu, powinny zostać opatrzone cechą probierczą , określającą rodzaj metalu szlachetnego oraz próbą, wyrażoną w częściach tysięcznych.
Obowiązkowi cechowania nie podlegają wyroby ze złota lub platyny o masie mniejszej niż 1 gram oraz wyroby ze srebra o masie mniejszej niż 2 gramy w sztuce lub w dwóch sztukach, gdy w obrocie stanowią parę (np. kolczyki). Jednak dla każdego wyrobu z metalu szlachetnego powinna być przypisana jego masa i próba. Nowe wyroby z metali szlachetnych są ponadto oznaczane znakiem wytwórcy. Wyroby pokryte powłoką z metalu szlachetnego lub je przypominające posiadają znaki „metal” lub „met”, które odznaczają je od wyrobów wykonanych wyłącznie z metali szlachetnych.
Na cesze probierczej zawarte są następujące informacje:
- rodzaj metalu szlachetnego, z którego wykonany jest wyrób
RYCERZ oznacza wyrób ze ZŁOTA
KOBIETA oznacza wyrób ze SREBRA
GŁOWA KONIA oznacza wyrób z PLATYNY
GŁOWA PSA oznacza wyrób z PALLADU - próbę, czyli informację o zawartości metalu szlachetnego w 1000 jednostkach
- oznaczenie miejsca cechowania: B – Bydgoszcz/ G – Gdańsk/ H – Chorzów/
K – Kraków/ Ł – Łódź/ P – Poznań/ W – Warszawa/ V – Wrocław/ Z – Częstochowa
Poniższe znaki obowiązują od 8 maja 2004 r
ZŁOTO
Stan skupienia | stały |
Gęstość | 19300 kg/m³ |
Temperatura topnienia | 1064,18 °C |
Temperatura wrzenia | 2856 °C |
Czyste złoto (24 K) jest zbyt miękkie, by wykonane z niego wyroby nadawały się do codziennego noszenia. Z tego powodu złotą biżuterię wykonuje się ze stopów złota i innych metali ( jak srebro, miedź, nikiel i cynk). Liczba stojąca przy K / karacie / wskazuje na zawartość czystego złota w 24 częściach danego stopu, na przykład 14K = 14/24 czyli 58.33% czystego złota. Właściwości metalu pełniącego rolę ‘domieszki” w stopie decydują o jego kolorze – przewaga procentowa niklu daje białą barwę, przewaga miedzi pomaga osiągnąć kolor od czerwonawego do różowego. Niestety, te niezbędne dodatki mogą spowodować, że nasz ulubiony złoty pierścionek z czasem zmatowieje lub też zacznie zostawiać na skórze ciemny osad.
W Europie zawartość „złota w złocie” wyraża się systemem tysięcznym (75 % czystego złota = 750 ).
24-karatowe – próba 1000 (z definicji)
22-karatowe – próba 916
18-karatowe – próba 750
14-karatowe – próba 585
12-karatowe – próba 500
10-karatowe – próba 417
9-karatowe – próba 375
8-karatowe – próba 333
SREBRO
Masa atomowa | 107,8682(2)[a][2] u |
Stan skupienia | stały |
Gęstość | 10490 kg/m³ |
Temperatura topnienia | 961,78 °C |
Temperatura wrzenia | 2162 °C |
Srebro swą popularność w przemyśle jubilerskim zawdzięcza swoistej, charakterystycznej barwie – przed odkryciem platyny oraz białego złota jako tworzyw w produkcji biżuterii, srebro pozostawało jedynym nadającym się do tego celu białym kruszcem szlachetnym o pięknym metalicznym połysku i niezwykłej łatwości polerowania. Pierwsze udokumentowane ślady wydobywania srebra pochodzą z Azji Mniejszej z 2500 r. p.n.e. Alchemicy nazywali ten metal Luną lub Dianą i przyporządkowali mu symbol sierpu księżyca. Srebro występuje najczęściej w postaci związków razem z rudami ołowiu, miedzi, cynku i złota. Jako czysty metal spotyka się je dość rzadko. Najbardziej znane, eksploatowane od wieków złoża, występują w Peru i Norwegii. Srebro można spotkać również w postaci naturalnego stopu ze złotem nazywanego elektrum. . Jest bardzo miękkie, do wytwarzania przedmiotów jubilerskich używa się go łącznie z miedzią. Najwyższa zawartość „srebra w srebrze” wynosi 92.5 %, a najczęściej używane oznaczenia to „SS” lub” 925’.
PLATYNA
(Pt, łac. platinum)
Masa atomowa | 195,084(9)[a][2] u |
Stan skupienia | stały |
Gęstość | 21090 kg/m³ |
Temperatura topnienia | 1768 °C |
Temperatura wrzenia | 3825 °C |
Platyna występuje rzadziej niż złoto i z tego powodu jest droższa. Twarda, o szaro – białym kolorze, nie śniedzieje. Topi się w bardzo wysokiej temperaturze ( 1770 stopni C ) z racji czego rolę tworzywa jubilerskiego pełni dopiero od końca XIX wieku ( kiedy to wynaleziono narzędzia odpowiednie do jej obróbki ).
Ameryka lat 30-tych szczególnie upodobała sobie ten szlachetny metal – dzięki swej trwałości znakomicie sprawdzała się w realizacji filigranowo – koronkowego stylu epoki. Platynową biżuterię wytwarza się ze stopu z domieszką niklu ( zazwyczaj 10 % ) i cechuje symbolem „Plat”.
Cecha dla wyrobów z metali nieszlachetnych lub z domieszką metali szlachetnych z ilością niższą niż przewiduje dla nich cecha.
Znakiem imiennym Jubiler RAJ jest znak:
Po więcej informacji na temat cech probierczych proszę się udać na stronę Administracji Urzędu Probierczego
Co oznacza właściwie symbol xx na mojej bransolecie złotego zegarka? Czytam ze to znak do kasowania cech ale nie rozumiem co oznacza.Na zapięciu jest próba 585 , natomiast dalej przy bransolecie są te dwa krzyzyki i jeszcze jakiś symbol którego nie potrafię rozszyfrować , wygląda na jakiś podpis.
PolubieniePolubienie